اصول مراقبت از پا در بيماران ديابتی

يكی از بيماری های شايع در جامعه امروزی ديابت است كه عوارض متعددی در اعضای حياتی بدن از جمله قلب، چشم، عروق، كليه، و پا ايجاد می كند.نوروپاتی يكی از اصلی ترين عوارض ديابت است كه به چندين شكل خود را نشان می دهد. شايع ترين شكل آن به صورت بی حسی، سوزن سوزن شدن و يا مور مور شدن در پاها است. البته گاهی به صورت از بين رفتن حس درد و حرارت و حس درک موقعيت پا ظاهر می شود. به دنبال بی حسی در پاها، زخم اتفاق می افتد كه مهمترين علت بستری بيماران ديابتی می باشد.هر چند كنترل عوارض مربوط به زخم پا می تواند آسان باشد اما عدم دقت و سهل انگاری در مراقبت از پا منجر به بروز ضايعات جدی و جبران ناپذيری از جمله قطع عضو خواهد شد.

آگاهی بيماران و خانواده های آنها در زمينه پيشگيری و مراقبت از پا و زخم پای ديابتی نقش بسيار مهم و ارزنده ای دارد چرا كه با ارائه آموزش صحيح كنترل قند، چربی و فشار خون به بيمار می توان از ايجاد زخم پا و قطع عضو در بيماران ديابتی جلوگيری كرد.

اصول مراقبت از پای ديابتی

بيمار گرامی به منظور پيشگيری از بروز  يا تسريع در بهبود زخم پا به نكات زير توجه فرماييد:

• هميشه قند خونتان را به خوبی كنترل كنيد.
• تغذيه سالم داشته باشيد و در صورت اضافه وزن به متخصص تغذيه مراجعه كنيد.
• سيگار را ترک كنيد، چرا كه مصرف سيگار باعث تنگی عروق و كندی روند بهبود می شود.
• داروهايتان را طبق دستور پزشک مصرف كنيد.
• روزانه و به طور مستمر ورزش كنيدو ورزش باعث به جريان افتادن خون در پاها و تسريع روند بهبود زخم می شود (نوع ورزش با صلاحديد پزشک تعيين شود).
• هرگز با پای برهنه راه نرويد حتی در خانه
• پاهايتان را روزانه بررسی كنيد و برای ديدن كف پا از یک آينه استفاده كنيد.
• جوراب خود را روزانه تعويض كنيد. از پوشيدن بيش از یک‌جفت جوراب اجتناب كنيد.
• قبل از پوشيدن كفش داخل آن را از نظر وجود جسم خارجی بررسی كنيد و هر 4 الی 6 ساعت برای استراحت پا ها كفش هايتان را درآوريد.
• هرگز براِی گرم كردن پاها از آب داغ، كيف آب گرم يا وسايل گرما زا مانند بخاری استفاده نكنيد. هنگام خواب فاصله خود را از منابع حرارتی مانند بخاری حفظ كنيد.

به خاطر داشته باشيد كه بيشترين قطع عضوها با يک زخم ساده شروع می شود.

• هر روز پاهايتان را با آب ولرم شسته و سپس پاها خصوصا لای انگشتان را با حوله يا پارچه تميز خشک كنيد.
• جهت خريد كفش نو، هنگام عصر اقدام كنيد. مدلی را انتخاب كنيد كه علاوه بر اندازه مناسب (نه تنگ نه گشاد) از جنس چرم باشد. از پوشيدن كفش های پاشنه باند و پنجه باريک خودداری كنيد.
• برای بررسی فشارهای وارده بر كف پا هايتان و يا مشاهده هرگونه وضعيت غير طبيعی ( كاهش حس پا، فرو رفتن جسم خارجی، تاول، ميخچه و غيره) به پزشک مراجعه كنيد.  به هيچ وجه شخصا اقدام به حذف ميخچه و پينه نكنيد. و از چسب ميخچه استفاده نكنيد.
• برای پيشگيری از فرو رفتن ناخن در گوشت، ناخن ها را در امتداد یک خط صاف كوتاه كنيد و از كوتاه كردن ناخن ها در دو گوشه ناخن پرهيز كنيد. در صورت اختلال بينايی از ديگران كمک بگيريد.
• در صورت وجود هرگونه تغيير شكل و بد فرمی در انگشتان پا از كفش مخصوص كه توسط متخصص برای شما تجويز می شود، استفاده كنيد.