ارزيابی بدن در بیماران استومی چقدر اهمیت دارد؟
در حالیکه 91درصد افراد مبتلا به استوما نگران نشت هستند،76درصد افراد مبتلا به استوما در 6 ماه گذشته نشت مواد دفعی را تجربه کرده اند. بنابراین انتخاب محصولات استومی مناسب یکی از مهمترین گامهای بیماران است.
کلوپلاست (یک شرکت فعال در زمینه محصولات پزشکی، بهویژه برای بیماران با استوما) با همکاری پرستاران متخصص، روشی استاندارد برای توصیف و ارزیابی ناحیه اطراف استوما (منطقه پریستومال) تعریف کرده است. هدف این روش این است که به کمک یک زبان مشترک و سیستم ارزیابی دقیق، محصول مناسب برای نیازهای خاص هر بیمار انتخاب شود. در ادامه توضیحات بیشتری ارائه میدهیم:
مشخصات بدن و اهمیت آن:
توصیف دقیق ناحیه اطراف استوما برای انتخاب محصول مناسب بسیار مهم است.
این انتخاب مناسب میتواند به پیشگیری از عوارض ناشی از نشت (مانند تحریک پوست یا عفونت) کمک کند.
روش ارزیابی ناحیه پریستومال:
این روش به گونهای طراحی شده است که در استفاده روزمره پرستاران و بیماران ساده و کاربردی باشد.
بیماران با این سیستم میتوانند محصولی انتخاب کنند که متناسب با شکل و ویژگیهای بدنشان باشد و از نصب درست آن اطمینان حاصل کنند.
توجه به موقعیتهای مختلف بدن:
هنگام ارزیابی این ناحیه، تغییرات احتمالی در حالتهای مختلف بدن (نشستن، دراز کشیدن، یا حرکت کردن) در نظر گرفته میشود.
این نکته اهمیت دارد چون ممکن است شکل ناحیه اطراف استوما در حالتهای مختلف تغییر کند و بر عملکرد یا نصب درست محصول تأثیر بگذارد.
هدف اصلی این روش چیست؟ بهینهسازی مراقبت از استوما و تضمین راحتی و سلامت بیمار با ارائه محصولاتی که به نیازهای فردی هر بیمار پاسخ دهند.
تعیین شکل ناحیه پریستومال (اطراف استوما) یک گام اساسی در انتخاب صحیح چسب پایه است. دلیل اهمیت این مرحله را میتوان به این شکل توضیح داد:
ناحیه پریستومال ممکن است صاف، فرورفته، یا برآمده باشد. هر یک از این ویژگیها بر نوع چسب پایه مورد نیاز تأثیر میگذارد.
چسب پایه باید به گونهای طراحی شود که با این شکل سازگار باشد تا از نشتی جلوگیری کرده و استوما به درستی محافظت شود.
پیشگیری از عوارض:
اگر چسب پایه متناسب با شکل ناحیه نباشد، ممکن است نشت رخ دهد که میتواند باعث تحریک پوست، عفونت، یا دیگر عوارض شود.
چسب مناسب نه تنها باعث جلوگیری از این مشکلات میشود، بلکه اطمینان و راحتی بیمار را نیز افزایش میدهد.
تأثیر موقعیت بدن:
همانطور که قبلاً اشاره شد، ناحیه پریستومال ممکن است بسته به موقعیت بدن (مثل نشستن یا حرکت کردن) تغییر کند.
ارزیابی دقیق این ناحیه در موقعیتهای مختلف به تعیین بهترین شکل و نوع چسب کمک میکند.
بررسی شکل ناحیه اطراف استوما از جهات مختلف:
- بیرون زده: ناحیه اطراف استوما از سطح شکم بالاتر است و یک برآمدگی ایجاد می کند
- فرورفته: ناحیه اطراف استوما پایین تر از سطح شکم است و یک فرو رفتگی ایجاد کرده است.
- معمولی: ناحیه اطراف استوما کم و بیش با شکم هم سطح است
همچنین ناحیه اطراف استوما میتواند هموار یا ناهموار، نرم یا سفت، دارای چین سطحی یا عمقی باشد. لازم به ذکر است که استوما از نظر محل قرارگیری میتواند متفاوت باشد:
- بالای خط کمربند
- روی خط کمربند
- زیر خط کمربند
همچنین محل قرارگیری دهانه استوما نسبت به پوست هم باید مدنظر قرار گرفته شود:
- بالاتر از سطح پوست
- هم سطح پوست
- پایین تر از سطح پوست
طبیعتا محصولات استومی که براساس مشخصات منحصر به فرد بدن هر فرد تعیین شده باشد به احتمال زیاد تناسب بيشتر و بهتری با بدن بیمار دارد.
چسب پایه مناسب چه ویژگیهایی دارد؟
انعطافپذیری: باید بتواند با تغییرات شکل ناحیه پریستومال تطبیق پیدا کند.
چسبندگی قوی: برای جلوگیری از نشتی در طول روز.
حفاظت از پوست: باید از تحریک پوست حساس اطراف استوما جلوگیری کند.
در مجموع، این مرحله به عنوان پایه و اساس انتخاب محصول مناسب عمل میکند و نقش مهمی در موفقیت کلی مدیریت استوما دارد.
انواع چسب استومی
- برای ناحیه استومی فرو رفته معمولاً یک چسب محدب ملایم یا محدب عمیق استفاده می شود.
- برای ناحیه استومی فرو رفته معمولاً یک چسب محدب ملایم یا محدب عمیق استفاده می شود. ( چسب های محدب همچنين برای موارد پيچيده تر مثل استوماهایی كه در چين پوستی قرار گرفته اند، يا زمانی كه دهانه استوما در سطح پوست يا پايين تر از سطح پوست قرار دارند، كاربرد دارد.)
- یک چسب مسطح معمولاً برای اطمینان از چسبیدن ایمن کیسه و برای بسیاری از شکم های معمولی کافی است.
لازم به ذکر است که هلدینگ برتر با سالها سابقه موفق در درمان و آموزش بیماران استومی، با عرضه محصولات استومی در سراسر ایران در بهبود کیفیت این بیماران نقش به سزایی داشته است.