کیسه کولوستومی بعد از سرطان رکتوم برای برخی بیماران استفاده میشود، بهویژه زمانی که بخشی از روده بزرگ یا راستروده (رکتوم) به دلیل بیماری برداشته شده و نیاز به مسیری جدید برای دفع مدفوع باشد. هلدینگ برتر نماینده رسمی محصولات استومی کلوپلاست در ایران سعی دارد در این مطلب به نکات مهم دراین باره بپردازد:
چرا کیسه کولوستومی لازم میشود؟
در درمان سرطان رکتوم، ممکن است بخشی از روده یا کل رکتوم از طریق جراحی کولوستومی برداشته شود در اینصورت، اگر اتصال مجدد روده ممکن نباشد یا به طور موقت نیاز به استراحت روده تشخیص داده شود، جراح یک استوما (سوراخی در دیواره شکم) ایجاد میکند که مدفوع از طریق آن به کیسه کولوستومی تخلیه میشود.
انواع کولوستومی
کولوستومی دائمی: وقتی رکتوم یا اسفنکتر مقعد به طور کامل برداشته شده و امکان دفع طبیعی وجود نداشته باشد، کولوستومی به صورت دائمی خواهد بود.
کولوستومی موقت: در مواردی که روده نیاز به بهبودی دارد، به صورت موقت کولوستومی انجام میشود و پس از مدت مشخص، جراحی مجدد برای حذف استوما انجام می شود.
زندگی با کیسه کولوستومی
مراقبت از کیسه استومی
کیسه باید به طور منظم تخلیه و تمیز شود ( بر اساس شرایط بیمار و نوع کیسه استومی، زمان تعویض کیسه استومی متغیر است. )
پوست اطراف استوما باید تمیز و خشک نگه داشته شود تا از تحریک یا عفونت جلوگیری شود. برای این منظور استفاده از محصولات استومی باکیفیت به بیماران توصیه میشود. در همین راستا هلدینگ برتر محصولات مختلف و باکیفیت کلوپلاست را در سراسر ایران به بیماران عرضه میکند:
- چسب پایه مسطح
- پانسمان محافظ استومی
- حلقه محافظ استومی
- کرم محافظ براوا
- اسپری محافظ استومی براوا
- جدا کننده چسب براوا
- کمربند استومی
- پودر استومی
- کرم محافظ کامفیل
- خمیر استومی
- كیسه استومی یک تکه
- کیسه درناژ كلوپلاست
- کیسه استومی Post Op
- کیسه استومی دو تکه
تغذیه بعد از کولوستومی باید تغییر کند؟
بعد از جراحی کولوستومی، رژیم غذایی باید تنظیم شود تا مدفوع خیلی شل یا سفت نشود. معمولا پرستار استومی تمام نکات تغذیه ای را به بیمار استومی و همراهان او توضیح میدهد:
- پرهیز از مصرف زیاد غذاهای نفاخ مثل کلم، مارچوبه، حبوبات و نوشیدنی های گازدار
- نوشیدن آب کافی
- اجتناب از غذاهای محرک و تند
فعالیتهای روزمره بعد از کولوستومی مختل میشود؟
خیر. اکثر افراد میتوانند فعالیتهای عادی مثل کار، ورزش و حتی شنا را با رعایت نکات بهداشتی ادامه دهند. کیسههای کولوستومی معمولاً زیر لباس قابل پنهان شدن هستند و دیده نمیشوند.
پشتیبانی روانی بیمار بعد از کولوستومی
پذیرش کولوستومی ممکن است از نظر روانی چالشبرانگیز باشد. مشاوره با روانشناس یا گروههای حمایتی بیماران استومی میتواند کمککننده باشد. در صورت نیاز به مشاوره رایگان یا درخواست هرگونه کمک، بیمار میتواند با کانون مشاوره کلوپلاست ( کمک® ) با شماره 68518-021 تماس بگیرد.
عوارض احتمالی بعد از کولوستومی
- تحریک پوست به دلیل تماس مدفوع با پوست اطراف استوما
- انسداد استوما به دلیل رژیم غذایی نامناسب یا مشکلات رودهای
- عفونت یا فتق در اطراف محل استوما
چه زمانی باید فورا با پزشک تماس گرفته شود؟
- درد شدید
- خونریزی
- عدم خروج مدفوع
تجربه بیمار بعد از کولوستومی
وقتی برای اولین بار شنیدم که به خاطر سرطان رکتوم نیاز به کولوستومی دارم، حسابی ترسیده بودم. فکر میکردم زندگیام دیگه تمومه و نمیتونم مثل قبل باشم. اولین باری که کیسه رو دیدم، احساس غریبی داشتم، انگار بخشی از بدنم دیگه مال من نبود. اما حالا که چند ماه گذشته، میتونم بگم اوضاع خیلی بهتر از چیزیه که فکرش رو میکردم.
اوایل، مراقبت از استوما سخت بود. پوست اطرافش گاهی قرمز و تحریک میشد، مخصوصاً وقتی کیسه درست جا نمیافتاد. پرستار استومی بیمارستان خیلی کمکم کرد؛ بهم یاد داد چطور کیسه رو عوض کنم و پوست رو تمیز نگه دارم. حالا تقریباً هر ۴-۵ روز کیسه رو عوض میکنم و یه روتین پیدا کردم. یه کرم محافظ پوست هم پیدا کردم که خیلی بهم کمک کرده.
از نظر رژیم غذایی، باید حواسم باشه چی میخورم. مثلاً فهمیدم که ذرت و قارچ باعث گاز زیاد میشن، پس کمتر میخورم. یه بار که زیادی کلم خوردم، کیسه حسابی پر شد و کلی خجالت کشیدم! حالا بیشتر برنج، مرغ آبپز و سبزیجات پخته میخورم. آب زیاد مینوشم که مدفوع شلتر باشه و راحتتر تخلیه بشه.
از نظر روحی، اوایل خیلی بهم ریختم. حس میکردم همه دارن بهم نگاه میکنن، ولی واقعیت اینه که کیسه زیر لباس اصلاً معلوم نیست. حتی تونستم برگردم به پیادهروی و ورزش سبک. یه گروه حمایتی هم پیدا کردم که چند نفر مثل من بودن. حرف زدن باهاشون بهم یاد داد که من تنها نیستم.
یه چیزی که هنوز باهاش کنار نیومدم، صدای گاهبهگاه کیسه موقع پر شدن گازه! گاهی تو موقعیتهای ساکت حسابی خجالتم میده، ولی دارم یاد میگیرم که این بخشی از زندگی جدیدمه. به نظرم بزرگترین درس این بود که به خودم زمان بدم و بدونم که میتونم با این موضوع کنار بیام.
تجربه هر بیمار منحصربهفرد است. برخی سریعتر سازگار میشوند، برخی دیگر ممکن است به حمایت روانی بیشتری نیاز داشته باشند.